به گزارش تحریریه، بن بست در جنگ اوکراین و تحولات جاری در سرزمین‌های اشغالی فلسطین که بیانگر ناکامی سیاست‌های واشنگتن و تقویت صدای مخالفت جهانی با رویکرد یکجانبه‌گرایی است، این جرات سیاسی را میان سیاستگذاران پاکستان به وجود آورد که آنان پس از چند سال سکوت در قبال بریکس، اکنون علنا از اهمیت این سازمان اقتصادی صحبت می‌کنند و اخیرا نیز درخواست رسمی خود را برای پیوستن به بریکس ارائه کردند.

پاکستان به عنوان همسایه شرقی جمهوری اسلامی ایران و دو همسایه مسلمان و از اعضای دائم سازمان همکاری شانگهای محسوب می‌شوند که حضور در بریکس قادر به ایجاد فضایی گسترده تر در راستای همکاری‌های دوجانبه و چند جانبه به ویژه تجارت منهای دلار است. از آنجایی که اعضای کلیدی سازمان بریکس مصمم به دلارزدایی در تعاملات کلان تجاری میان یکدیگر هستند پاکستانی‌ها نیز با توجه به تحولات ژئوپلیتیک و دگرگونی‌های اقتصادی در منطقه و جهان درپی راهی برای کاهش فشار دلار و بکارگیری ارزهای محلی در تجارت خارجی هستند.

ناظران سیاسی در پاکستان معتقدند که آمریکایی‌ها همواره برای تامین منافع خود در منطقه به پاکستان مراجعه کرده و برای دلجویی از آن حتی لقب "متحد غیرناتو" را به اسلام‌آباد اعطا کرد اما اوج اختلافات دو کشور پس از خروج مفتضحانه‌ آمریکا و ناتو از افغانستان برجسته تر می‌شود، جایی که پاکستان مستقیما واشنگتن را به اتخاذ رویکرد غیرمسئولانه در قبال افغانستان و نادیده گرفتن نگرانی‌های همسایگان این کشور مقصر دانست.

اوایل ماه جاری سخنگوی وزارت خارجه پاکستان اقدام این کشور برای ثبت درخواست پیوستن به گروه بریکس را تایید کرد و افزود: بریکس یک مجمع چندجانبه‌گرایی مهم برای کشورهای درحال توسعه است.

وی افزود که اسلام‌آباد پس از اجلاس اخیر سران بریکس در ژوهانسبورگ تصمیم گرفت که برای پیوستن به آن اعلام تمایل کند زیرا به عقیده ما بریکس یک مجمع مهم برای کشورهای درحال توسعه است.

سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان ابراز امیدواری کرد که با توجه به اهمیت چندجانبه گرایی بریکس، موافقت با درخواست پاکستان را در دستورکار قرار دهد.

براساس این گزارش، تعامل با بریکس درحالی در کانون توجه پاکستان قرار گرفته است که پس از اجلاس سران این گروه در مردادماه امسال در ژوهانسبورگ، سیاستمداران و نخبگان روابط خارجی پاکستان نیز بر اهمیت جایگاه بریکس برای مقابله با یکجانبه‌گرایی به ویژه سلطه قدرت‌های بزرگ جهان بر نظام مالی تاکید کرده و از دولتمردان پاکستان مطالبه کردند که از تعامل با بریکس و عضویت در آن غافل نشوند.

روزنامه انگلیسی زبان اکسپرس تریبیون پاکستان در گزارشی به بررسی چرایی خواست این کشور برای پیوستن به سازمان بریکس و نوشت: امتیازات ورود پاکستان به بریکس کمک به این کشور برای تقویت همکاری‌های بهتر با اعضای کلیدی از جمله چین و روسیه است و از طرف دیگر اسلام‌آباد با استفاده از توانمندی‌های بریکس قادر به کنترل فشار قدرت‌های غربی از جمله آمریکا خواهد بود.

در این گزارش به قلم "فهد امیر" پژوهشگر حوزه جامعه شناسی در دانشگاه پنجاب پاکستان آمده است: بریکس تلاش می‌کند تا به گزینه‌ای برای رهبری غرب که به ایالات متحده مدیریت آن را انجام می‌دهد، تبدیل شود. ایالات متحده شاید در تلاش های اقتصادی و ملی خود بسیار جلوتر باش ، اما در بحث جایگاه این کشور در سیاست جهانی باید گفت ‌که ایالات متحده عقب مانده است.

بیش از ۴۰ کشور علاقه مند به پیوستن به بریکس هستند، در حالی که جمهوری اسلامی ایران، عربستان، مصر و آرژانتین در سال ۲۰۲۴ به عضویت این اتحادیه در می آیند.

در این گزارش آمده است: گنجاندن ایران و عربستان سعودی نشان می دهد که اتاق های فکر هر دو این کشورها متوجه شده اند طولانی شدن اختلافات ایدئولوژیک، آینده آنان و منطقه را در خطر قرار خواهد داد. در همین زمینه پاکستان با نزدیک تر شدن به این کشورها زیر سایه بریکس قادر به هماهنگی سیاست‌های منطقه‌ای و بین المللی خود خواهد بود.

اکسپرس تریبیون نوشت: پیوستن به بریکس یک تصمیم ناگهانی از سوی دولت پاکستان نیست بلکه این کشور مدت هاست که این اقدام را در نظر گرفته است. تنها چیزی که لازم بود یک زمان بندی مناسب برای طرح این درخواست بود. بحران اخیر در غزه این فرصت را در بحبوحه واکنشی که ایالات متحده در سطح جهانی با آن مواجه است و شکست های مستمر آن در خاورمیانه، روحیه پاکستان را برای برداشتن گام برای درخواست عضویت در بریکس را تقویت کرد.

بسیاری از تحلیلگران معتقدند بریکس می‌تواند سلطه آمریکا و متحدان غربی آن بر نظم جهانی و تصمیم‌گیری‌های سیاسی مهم را به چالش بکشد. در آخرین نشست سران بریکس که در ماه اوت (مرداد- شهریور) در آفریقای جنوبی برگزار شد، محبوبیت این گروه مشهود بود؛ به‌طوری که دست‌کم ۴۰ کشور علاقه‌مندی خود برای عضویت در این گروه را ابراز کردند.

چند هفته پس از اجلاس سران سازمان بریکس در ژوهانسبورگ، جلیل عباس جیلانی وزیر امور خارجه پاکستان طی سخنانی در نشست کمیته روابط خارجی مجلس این کشور با اشاره به بررسی طرح کاهش وابستگی به دلار در بحث بازسازی ساختار مالی و تعاملات بین المللی، گفت: اسلام‌آباد روند رایزنی با ذینفعان مربوطه برای پیوستن به بریکس را آغاز کرده است.

وی تاکید کرد که عضویت در بریکس باعث می شود پاکستان در یک مجمع مهم بین المللی نمایندگی کرده و روابط تجاری و اقتصادی با کشورهای عضو آن را تسهیل کند.

سفیر پاکستان در روسیه به تازگی طی مصاحبه‌ای اعلام کرد که اسلام‌آباد درخواستی برای پیوستن به گروه بریکس (BRICS) در سال ۲۰۲۴ را با احتساب پشتیبانی و کمک مسکو در روند عضویت، ثبت کرد.

منبع: ایرنا

پایان/